Τετάρτη 12 Οκτωβρίου 2016

«Ευθραυστότητα» Η έκθεση του Γιώργου Τσεριώνη στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών

Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών


Διάρκεια έκθεσης:  17 Σεπτεμβρίου – 17 Νοεμβρίου 2016    

Από τις 17 Σεπτεμβρίου και για δύο ολόκληρους μήνες ο εικαστικός Γιώργος Τσεριώνης, σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αχαΐας, παρουσιάζει στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών την έκθεσή του με τίτλο «Ευθραυστότητα». Τα έργα του, κεραμικά γλυπτά, ψηφιακές εκτυπώσεις και εγκαταστάσεις στο χώρο, δημιουργήθηκαν ειδικά για το Αρχαιολογικό Μουσείο (site specific), έτσι ώστε να συνυπάρχουν και να συνομιλούν με τα αρχαιολογικά εκθέματα, μιας και τα έργα της «Ευθραυστότητας» εκτίθενται σε όλες τις αίθουσες της μόνιμης συλλογής και είναι διασκορπισμένα ανάμεσα στα εκθέματα.
Ο Γιάννης Μπόλης, Ιστορικός της Τέχνης, Επιμελητής ΚΜΣΤ, γράφει για την «Ευθραυστότητα»: Στην τέχνη του Γιώργου Τσεριώνη οι φανταστικές συλλήψεις με ρεαλιστικό υπόβαθρο, η αποσπασματικότητα και το θραύσμα, η διαδικασία της αποδόμησης, της μετάπλασης και της μεταμόρφωσης, καθώς και οι παράμετροι της μνήμης και του χρόνου, του βιώματος και της ιστορίας διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό και καίριο ρόλο, ενώ η ευαισθησία συμβιώνει με τη σκληρότητα, το παρελθόν με το παρόν, το οικείο με το ανοίκειο, το ιδιωτικό με το δημόσιο, το ατομικό με το συλλογικό, το ανατρεπτικό πνεύμα, το χιούμορ και η ειρωνεία με την αιρετική, κάποιες φορές, διάθεση. Η έννοια της ευθραυστότητας αποτελεί τον νοηματικό άξονα μιας μεγάλης ενότητας της πρόσφατης δουλειάς του. Ως ευθραυστότητα ορίζεται «η ιδιότητα του εύθραυστου» –ορισμός που καλύπτει ένα ευρύ φάσμα: ευθραυστότητα των υλικών και των πραγμάτων, του σώματος, της ψυχής και των συναισθημάτων, της μνήμης, της γνώσης και της επικοινωνίας, των φυσικών νόμων και της γης, των οικονομικών, πολιτικών και κοινωνικών συστημάτων, των σχέσεων και των δεσμών σ’ όλες τις εκφάνσεις της ζωής… 

Οι συνθέσεις του καταδεικνύουν τον εγκλωβισμό του ανθρώπου σ’ έναν σκληρό και αμφίβολο αγώνα επιβίωσης με ορατό πάντοτε τον κίνδυνο της κατάρρευσής του σε μια τρομακτική ερημιά, τους διχασμούς, τις δυσλειτουργίες και τις επίφοβες ισορροπίες τής ύπαρξης, τα τραυματικά βιώματα και τις αγωνίες της· και, παράλληλα, καταγράφουν τις πολύπλοκες και αντιφατικές όψεις ενός κατακερματισμένου, αλλοπρόσαλλου και αποπροσανατολισμένου κόσμου, που έχει απολέσει τις σταθερές και τα σημεία αναφοράς του, εξομολογούνται την ποιητικότητα της ανολοκλήρωτης προσπάθειας, την ηθική του αδιεξόδου, τις στιγμές του λαβώματος και της πτώσης, τις ακυρωμένες επιθυμίες και τις διαψευσμένες προσδοκίες, τις δυστοπικές όψεις του παρόντος, τη διάψευση των ουτοπιών και, ενδεχομένως, την ανάδυση νέων.







Η χρήση διαφορετικών εκφραστικών μέσων δεν λειτουργεί διασπαστικά αλλά, αντίθετα, συντείνει στη συνολική ενότητα των μεμονωμένων έργων, υποβάλλοντας ένα, προσεκτικά σκηνοθετημένο, εικαστικό περιβάλλον –υποβλητικό και αινιγματικά γοητευτικό–, μια πολλαπλή καλλιτεχνική νοητική σύλληψη και κατασκευή, μια ενιαία και ολοκληρωμένη πρόταση, πρόσφορη και μεστή σε συμβολικές συνδηλώσεις και αναγνώσεις.
 Οι συνθέσεις του –αντικείμενα, γλυπτά, κεραμικά, σχέδια, αρχειακό υλικό– εντάσσονται στο κέλυφος ενός αρχαιολογικού μουσείου, οργανωμένες με μουσειογραφική αντίληψη. Ο θεατής οδηγείται σε μια μη προκαθορισμένη περιήγηση, επιλέγοντας τις κινήσεις και τις στάσεις του, καλούμενος να αποκωδικοποιήσει τα αναπάντεχα εκθέματα, να βρει τους μυστικούς κώδικες και να αναζητήσει τις μεταξύ τους μυστικές συνδέσεις, τα ενοποιητικά στοιχεία, τις παραπομπές, τις προβολές και τους κοινούς τους τόπους, να τα επεξεργαστεί ως αρχαιολογικά ευρήματα-θραύσματα (σε άμεση γειτνίαση με τα γνήσια κατάλοιπα-θραύσματα), ως μαρτυρίες βιολογικής, πολιτισμικής και ανθρωπολογικής εξέλιξης, αντιπροσωπευτικά, πολύτιμα ή καθημερινά τεκμήρια του παρελθόντος, και τελικά ως αφηγήσεις σε ενεστώτα χρόνο, οι οποίες ανασυνθέτουν αποτυπώματα και χνάρια, διασώζουν και διαφυλάσσουν σπαράγματα ιστοριών, δράσεων και γεγονότων, ανθρώπινων συμπεριφορών και καταστάσεων. Η ιδέα μιας τέτοιας παρουσίασης –ένα «μουσείο» μέσα στις αίθουσες ενός άλλου μουσείου–, εκλαμβάνεται ως μια ετεροτοπία, ως μια οριακή αναπαράσταση, που πυροδοτεί την αλληγορική διάσταση και διευρύνει εννοιολογικά τη δυναμική της πρότασης. Οι εικόνες, αμφίσημες, αντισυμβατικές και επιδραστικές, εναλλάσσονται διαδεχόμενες η μία την άλλη, συνδιαλέγονται μεταξύ τους, προκαλούν ισχυρές εντυπώσεις, επιβάλλονται με ένταση και μεθοδεύουν οπτικές παγίδες, απευθύνουν και απευθύνονται, αξιώνονται κάτι περισσότερο από το προφανές, θέτουν ερωτήματα και παραμένουν εκκρεμείς επιδιώκοντας την ολοκλήρωσή τους μέσα από τη συμμετοχή, συναντούν τον αποδέκτη τους ενεργοποιώντας τους γνωστικούς μηχανισμούς και την αντιληπτική του ικανότητα, επιζητώντας και επιβάλλοντας τη συναισθηματική εμπλοκή του, προσκαλώντας και προκαλώντας τον να λάβει μέρος σε μια εμπειρία ερμητικά προσωπική και εξ ορισμού συλλογική.   


Στη σημερινή παράδοξη και δραματική συγκυρία της αστάθειας, της ρευστότητας και της μετάβασης, σε μια περίοδο αναπροσδιορισμού και κρίσης, αμφισβήτησης των ιδεολογιών και των συστημάτων, κοινωνικής αναταραχής, απάνθρωπων πρακτικών, εφιαλτικής αποξένωσης και απειλητικής αβεβαιότητας, η πρόταση του Γιώργου Τσεριώνη προσφέρει εναλλακτικούς τρόπους θέασης, κριτικού αναστοχασμού και θεώρησης της προβληματικής γύρω από τη σύγχρονη συνθήκη, επικεντρώνεται και επενδύει στις αξίες μιας τέχνης που αναφέρεται στη ζωή και στον άνθρωπο, σε θέματα που τον απασχολούν στην καθημερινότητά του και απομονώνουν στιγμές της συνάντησης και της επαφής του με τον «άλλο»· μιας τέχνης που εκπορεύεται από την πραγματικότητα, δηλώνεται όμως μέσα από υπερβατικές προσεγγίσεις, προθέσεις και αναζητήσεις φιλοσοφικού περιεχομένου· μιας τέχνης που εκκινεί και επενδύει στην ευθραυστότητα όχι ως αδυναμία αλλά ως δύναμη δημιουργίας και αυτογνωσίας, συνοχής και ανθρωπισμού, εγείροντας ζητήματα υπαρξιακής και οντολογικής φύσεως. Ίχνη πορείας, διαδρομές στον χώρο και τον χρόνο, απροσδόκητες συζεύξεις: ο δημιουργός μας εισάγει σ’ ένα φανταστικό, όσο και επίκαιρα πραγματικό, μουσείο των «θρυμματισμένων καιρών», επαναδιαπραγματεύεται και προσανατολίζεται στις έννοιες της συνύπαρξης και της ετερότητας, έρχεται να δοκιμάσει τις αντοχές και τους φόβους, τις ανησυχίες και τις αγωνίες μας, να μας προειδοποιήσει, και, ταυτόχρονα, να μας προστατέψει, να μας εμψυχώσει και να μας παρακινήσει σε νέες δομές αλληλεγγύης, διαχείρισης και αντίστασης.

Κείμενα για την «Ευθραυστότητα» παίρνοντας το ερέθισμα από τη συγκεκριμένη έκθεση, αλλά δίνοντας τη δική τους ματιά στην έννοια της ευθραυστότητας, έγραψαν και φιλοξενούνται στο site www.fragility.gr, που σχεδιάστηκε ειδικά για την έκθεση από τους BUSYBUILDING, οι: Γιάννης Μπόλης, Γιάννης Μόσχος, Άννα Μυκονιάτη, Αποστόλης Αρτινός, Κυριάκος Χατζημιχαηλίδης, Ξενοφών Παπαευθυμίου και Αλεξάνδρα Παναγοπούλου.



Γιάννης Μπόλης
Ιστορικός της Τέχνης, Επιμελητής Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης

Επιμέλεια έκθεσης:  Λιάνα Ζωζά, Γιάννης Μπόλης
       

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου